Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2020

Μήπως είσαι και εσύ ένας από αυτούς;

Έχεις σκεφτεί πόσοι λίγοι είναι οι πραγματικοί άνθρωποι; Άνθρωποι αληθινοί, χαμογελαστοί, δίκαιοι, ηθικοί, σωστοί, ειλικρινείς, συμπονετικοί, γεμάτοι αισιοδοξία, γεναιοδωρία και αγάπη.. Αν κοιτάξεις στο κοντινό σου περιβάλλον θα δεις πως είναι μετρημένοι στα δάχτυλα.

Εσύ μπορείς να περιγράψεις τον εαυτό σου με κάτι από τα παραπάνω ή κινείσαι προς την αντίθετη κατεύθυνση;

Μήπως γκρινιάζεις συνέχεια ακόμη και για τα πιο ασήμαντα πράγματα, κουτσομπολεύεις το διπλανό σου, το γείτονά σου και ασκείς κριτική, κοιτάς το συμφέρον σου και εκμεταλλεύεσαι τους γύρω σου, σε έχει καταβάλλει ο εγωισμός, δεν μιλάς ευγενικά ή δεν σέβεσαι τους ανθρώπους που συναναστρέφεσαι, λες ακόμη και αυτά τα μικρά και ‘’αθώα’’ ψεματάκια, κοιτάς μόνο τα χρήματα και τα υλικά αγαθά; Αυτό που σε ενδιαφέρει είναι να βγάλεις μια selfie και να την ποστάρεις στα social media, δημιουργώντας έναν κόσμο που ίσως δεν είναι ο πραγματικός απλώς και μόνο για την αυτοπροβολή; Ανταγωνίζεσαι και συγκρίνεις με τους άλλους; Δεν προσφέρεις τη βοήθειά σου όταν ο διπλανός σου σε έχει ανάγκη;
Ακόμη και αν είσαι μορφωμένος, επιστήμονας, καλλιτέχνης, διάσημος.. δεν είναι δεδομένο ότι είσαι και άνθρωπος..

Αναλογίσου ! Αν κάνεις όλα αυτά ή κάποια από αυτά, πως θα έχεις μια καθαρή ψυχή; Πως θα επιτρέψεις στην ευτυχία να βγει από μέσα σου; Πως θα πλημμυρίσεις την καρδιά σου με θετικά συναισθήματα;

Ποτέ δεν είναι αργά.. βάλτο σκοπό της ζωής σου και γίνε ένας καλύτερος ΑΝΘΡΩΠΟΣ !

Γράφει η Στελίνα Αντουλινάκη, Ψυχολόγος, MSc

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2020

Ο ρόλος του πατέρα στην ανατροφή του παιδιού


Οι γονείς είναι απαραίτητοι για την υγιή ανάπτυξη και καθοδήγηση του παιδιού όμως ο ρόλος του καθενός είναι διαφορετικός !

Η συμβολή του πατέρα είναι καθοριστική για την ανατροφή του παιδιού. Τα παλαιότερα χρόνια ήταν ο “κουβαλητής”, αυτός που δούλευε για να προσφέρει τα υλικά αγαθά στο σπίτι, αυτός που έβαζε τα όρια.

Στις μέρες μας, ο ίδιος έρχεται πιο κοντά στην οικογένεια. Ωστόσο, πολλοί είναι οι άνδρες που ακόμα πιστεύουν πως το μεγάλωμα των παιδιών αποτελεί αποκλειστικά γυναικεία υπόθεση, κάτι το οποίο δημιουργεί άγχος και δυσφορία στη μητέρα. Μπορεί να μην ασχολούνται καθόλου με τα παιδιά τους, ούτε να συμμετέχουν στη συναισθηματική και κοινωνική τους ανάπτυξη ή να μη τα ΄΄χαίρονται΄΄ λόγω του υπερβολικού ωραρίου της δουλειάς τους.

Με ποιον τρόπο ο πατέρας θα έχει ενεργό ρόλο στην οικογένεια;

Ο πατέρας πρέπει να βιώνει την παρουσιά του νέου μέλους από τότε που είναι ακόμα στην κοιλιά της γυναίκας του, ως έμβρυο. Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσει πιο εύκολα να ανταποκριθεί σε όλες τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με το μωρό στη μετέπειτα ζωή του.

Μέσω του παιχνιδιού μπορεί να εδραιώσει μια σχέση εμπιστοσύνης από μικρή ηλικία με το παιδί του.

Δεν πρέπει να είναι αυταρχικός, αλλά να έχει υπομονή και επιμονή και να προωθεί τη συζήτηση ως μέσο επικοινωνίας, επίλυσης προβλημάτων αλλά και κατανόησης των συναισθημάτων του παιδιού.

Οφείλει να το ενημερώνει για θέματα σχέσεων και σεξουαλικής λειτουργίας λίγο πριν μπει στην εφηβεία.

Σκοπός του λοιπόν να είναι να θέσει τις απαραίτητες βάσεις ώστε να διαμορφωθεί ένας υγιής ενήλικας, που θα χτίζει καλές διαπροσωπικές σχέσεις στο μέλλον.

Είναι απαραίτητη η ανοιχτή επικοινωνία με τη μητέρα και η συμφωνία σε κοινούς κανόνες για τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού. Να δρουν ως ομάδα και με δύναμη να προχωρούν..

Μην ξεχνάμε πως κανένας γονέας δεν είναι τέλειος! Άλλωστε δεν ψάχνουμε για τον τέλειο πατέρα.. αλλά για τον πατέρα που θα είναι ΠΑΡΩΝ με θετικό τρόπο στη ζωή του παιδιού του..

 Γράφει η Στελίνα Αντουλινάκη, Ψυχολόγος, MSc 

Μην συγκρίνεις το παιδί σου με κανένα

 


Πολλές είναι οι φορές που οι άνθρωποι τείνουν να συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους γύρω τους. Μια σύγκριση που αναπόφευκτα τους ωθεί στη στεναχώρια, το άγχος και τη ζήλεια. Παρόμοια συμπεριφορά εμφανίζουν και πολλοί γονείς που συνηθίζουν να συγκρίνουν το παιδί τους με άλλα παιδιά, συμμαθητές, φίλους, ξαδέρφια, αδέρφια.

Αν και εσύ το κάνεις νομίζοντας πως με αυτόν τον τρόπο το παιδί θα κινητοποιηθεί, στην πραγματικότητα του κάνεις κακό. «Η Δέσποινα πήρε καλύτερους βαθμούς από σένα», «Η αδερφή σου με ακούει, εσύ θα με τρελάνεις», «Ο Γιώργος διαβάζει πολλά βιβλία, το ίδιο έπρεπε να κάνεις και εσύ», «Στην Κατερίνα όλοι οι καθηγητές στην τάξη λένε καλά λόγια, εσύ μόνο στεναχώριες μας δίνεις». Με τέτοιες κουβέντες η αυτοπεποίθησή του πηγαίνει στον πάτο και η ανασφάλεια κυριαρχεί. Εμφανή μπορεί να είναι και τα συναισθήματα μίσους και εχθρότητας προς το παιδί «πρότυπο», που έρχονται αυτόματα στην επιφάνεια. Έτσι, το παιδί σου αισθάνεται ότι δεν είσαι εκεί για να το στηρίξεις και να το βοηθήσεις σε οτιδήποτε προκύψει.

Άφησε στην άκρη τις συγκρίσεις!

Εστίασε στις ικανότητες του παιδιού σου. Υπενθύμισέ του τα θετικά στοιχεία της προσωπικότητάς του. Μην μπαίνεις στη διαδικασία να κοιτάς τι κάνουν τα άλλα παιδιά. Προσπάθησε να είσαι όσο το δυνατόν πιο κοντά στο δικό σου παιδί για να συζητάς μαζί του ότι το προβληματίζει. Δώσε του κίνητρα για να ξεκινήσει. Εσύ είσαι αυτός που μπορεί να το βοηθήσει να εξελιχθεί. Κάνε το να νιώσει την αγάπη και τη ζεστασιά και μη μετατρέπεις το σπίτι σε “πεδίο μάχης” συνεχούς σύγκρισης. Μείνει κοντά στο παιδί, όχι απέναντί του.

Γιατί όλα αυτά θα το σημαδέψουν για μια ζωή…

Γράφει η Στελίνα Αντουλινάκη, Ψυχολόγος, MSc 

Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2020

Λίγα λόγια για την άνοια


 Είναι γνωστό πως η μνήμη αποτελεί συστατικό ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του ανθρώπου. Δεν πρέπει να τη θεωρούμε δεδομένη, διότι χωρίς αυτή θα αδυνατούσαμε να επιτελέσουμε ακόμη και τις πιο απλές δραστηριότητες, να κατανοήσουμε τον ευατό μας και να αποκτήσουμε γνώσεις. Η μνήμη σχετίζεται με τη συγκράτηση και αποθήκευση πληροφοριών και αποτελεί τον τρόπο έκφρασης αυτών που ήδη γνωρίζουμε. Οι επιστήμονες χωρίζουν τη μνήμη σε τρεις μορφές ανάλογα με το χρόνο αποθήκευσης των πληροφοριών: την αισθητηριακή, τη βραχύχρονη και τη μακρόχρονη. Παράλληλα η έννοια της μνήμης συνδέεται με τη μάθηση και τη λήθη.  Η μάθηση αναφέρεται  στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων και ικανοτήτων, ενώ η λήθη είναι το “σβήσιμο” των πληροφοριών που κατέχουμε. Αξίζει να αναφέρουμε πως υπάρχουν δομές του εγκεφάλου που συνδέονται με τη μνήμη, όπως ο πρόσθιος και ο κροταφικός λοβός, ο ιππόκαμπος (διαμόρφωση αναμνήσεων) και η αμυγδαλή.          

Έρευνες δείχνουν πως η μνήμη και άλλες διαδικασίες επεξεργασίας αλλάζουν καθώς το άτομο μεγαλώνει. Οι διαταραχές της μνήμης είναι συνήθεις και μπορεί να οφείλονται σε πλήθος αιτιών. Η άνοια, αποτελεί μια σοβαρή διαταραχή, που αφορά τις νοητικές λειτουργίες του ατόμου, με δυσκολίες ακόμη και στην αυτοεξυπηρέτηση του. Βασικός παράγοντες κινδύνου για την άνοια είναι η  προχωρημένη ηλικία, ωστόσο φαίνεται πως στην ανάπτυξή της συντελούν και συγκεκριμένα γονίδια. Αυτή η νόσος εμφανίζεται σε ποικίλες μορφές, όπως είναι η νόσος Alzheimer, η νευροεκφυλιστική άνοια, η νόσος των σωματίδιων του Lewy, η μετωποκροταφική άνοια, η Παρκινσονική άνοια και η αγγειακή άνοια. Η νόσος Alzheimer αποτελεί και την πιο συχνή εκδοχή της.   

Πιο συγκεκριμένα, η νόσος Alzheimer αποτελεί  μια χρόνια αρρώστια του εγκεφάλου, που προσβάλλει τη μνήμη, τις πνευματικές ικανότητες και τη προσωπικότητα του ατόμου. Αποτελεί μια νευροεκφυλιστική διαταραχή, με χαρακτηριστικές νευροπαθολογικές αλλαγές. Από το 2012, 5.2 εκατομμύρια Αμερικάνοι (1 στους 8 ηλικίας 65 ετών και άνω) με τα ποσοστά να αυξάνονται στις μεγαλύτερες ηλικίες, γι΄αυτό και είναι γνωστή ως “νόσος των Ηλικιωμένων”. Φαίνεται πως αποτελεί την 6η αιτία θανάτου στις  Η.Π.Α. Αναμένεται πως 6.7 εκατομμύρια θα αναπτύξουν την αρρώστια το 2025 -2030. Σήμερα, οι ασθενείς ανέρχονται σε 18 εκατομμύρια σ΄όλο το κόσμο. Πέρα από τα επιδημιολογικά στοιχεία, όσον αφορά στην ίδια την ασθένεια, αρχικά εντοπίζεται στις δομές του εγκεφάλου, που είναι υπεύθυνες για τη συγκράτηση νέων πληροφοριών και την καθυστερημένη ανάκληση στη μνήμη. Έπειτα η ασθένεια, αφορά δυσκολίες  σε νοητικές δραστηριότητες, όπως σχεδιασμός, οργάνωση  και εκπόνηση στόχων. Οπτικοχωρικές διαδικασίες και άλλες πλευρές του λόγου και της γλώσσας επίσης προσβάλλονται. Η καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου μειώνεται σε μεγάλο βαθμό. Πιο αναλυτικά, στην αρχή εντοπίζεται μια ελαφριά έκπτωση στη μνήμη, ενώ αργότερα η κατάσταση χειροτερεύει με δυσκολία, ακόμη και στην εκτέλεση απλών πράξεων (να φάει, να ντυθεί). Η κλινική συμπτωματολογία της νόσου είναι η αδυναμία προσανατολισμού στο χώρο, η ανομία, η απραξία της ένδυσης, η δυσχέρεια στην αναγνώριση προσώπων, η ευερεθιστότητα, η αδιαφορία, η απάθεια και η καταθλιπτική διάθεση. Υπάρχουν γονίδια που αυξάνουν την πιθανότητα να αναπτυχθεί η νόσος, όπως και το οικογενειακό ιστορικό. Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική νόσο. Η μη δραστηριοποίηση σε τομείς φυσικής και νοητικής άσκησης, το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η υπέρταση και η κατάθλιψη, σχετίζονται με  την ανάπτυξη της. Όσον αφορά στα νευροχημικά αποτελέσματα που συσχετίζονται με τη νόσο του Alzheimer, εμφανίζεται μείωση στα επίπεδα της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο και αυτό διότι έχει εκφυλιστεί ο βασικός πρόσθιος εγκέφαλος.

·       Πως μπορεί όμως ο καθένας από εμάς να συμβάλλει στην πρόληψη της νόσου Alzheimer;

Το προχωρημένο της ηλικίας, καθώς και η γενετική προδιάθεση αποτελούν δύο από τους κύριους παράγοντες ανάπτυξης της νόσου, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Ωστόσο, δεν θα μπορούσαν να παραληφθούν και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η διατροφή και η άσκηση, που είναι πιθανόν να τροποποιηθούν από τον καθένα ξεχωριστά. Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι μια μεσογειακή δίαιτα, δηλαδή μια δίαιτα με ικανοποιητική πρόσληψη λαχανικών και φρούτων, ψαριών και βιταμίνης B, ιδιαίτερα φαλλικού οξέος θεωρείται καταλληλότερη. Ταυτόχρονα, η μέτρια κατανάλωση οινοπνεύματος (αλκοόλ) και λιπιδίων φαίνεται πως σχετίζονται με την μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου. Εκτός από την υγεινή διατροφή, ακρογωνιαίος λίθος της πρόληψης έναντι της Νόσου Alzheimer αποτελεί η ενασχόληση με τη σωματική και πνευματική άσκηση. Συγκεκριμένα, η αεροβική γυμναστική και το περπάτημα αποσκοπούν στην απόκτηση ευεξίας, ενώ οι ασκήσεις ενδυνάμωσης της μνήμης στην εξάσκηση του μυαλού. Αξίζει να αναφερθεί πως στην πρόληψη συμπεριλαμβάνεται ο έλεγχος της καρδιάς, η αποφυγή του στρες και η διαμόρφωση κατάλληλου κοινωνικού δικτύου μέσα από τη συμμετοχή σε δραστηριότητες.

Οι διαταραχές της μνήμης συνδέονται  με την επιβράδυνση της  λειτουργικότητας του ατόμου σε όλους τους τομείς της ζωής του. Προς το παρόν δεν έχουν βρεθεί φάρμακα για την πλήρη αποκατάσταση από τις συνηθέστερες μορφές άνοιας. Έχει διαπιστωθεί πως υπάρχουν θεραπείες που ανακουφίζουν ή επιβραδύνουν τα συμπτώματα, τόσο τα σωματικά, όσο και τα ψυχολογικά ή συμπεριφορικά. Οι αναστολείς της χολινεστεράσης, όπως η δονεπεζίλη, η ριβαστιγμίνη, η γκαλανταμίνη συμβάλλουν στη βελτίωση της εικόνας των ασθενών ιδαιίτερα στα πρώτα στάδια και βοηθούν στην βελτίωση. Ακόμη, η μεμαντίνη, χησιμοποιείται στα μετέπειτα στάδια και αφορά τη σταθεροποίηση τω γνωσιακών λειτουργιών των πασχόντων, ενώ τα ατικαταθλιπτικά ανακουφίζουν από την καταθλιπτική διάθεση. 

Πολύ σημαντικές θεωρούνται οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, που έχουν περισσότερη αποτελεσματικότητα σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική θεραπεία, για την ενδυνάμωση της θεραπείας. Κάποιες από αυτές είναι η λογοθεραπεία, η νοητική άσκηση, η μουσικοθεραπεία, η φυσικοθεραπεία, η γυμναστική, η ψυχοθεραπεία (γνωσιακή – συμπεριφορική) και η θεραπεία θετικών αναμνήσεων.            

Η υποστήριξη από συγγενείς και φίλους, θεωρείται εξίσου σημαντική για τους ασθενείς με άνοια, αλλά και η παροχή φροντίδας είναι απαραίτητη. Αυτή την αναλαμβάνει ο φροντιστής, που είναι είτε μέλος της οικογένειας, είτε φίλος, είτε επαγγελματίας, αναλαμβάνει σημαντικές ευθύνες, ώστε να καλύψει τις ανάγκες του ασθενούς. Ωστόσο, επηρεάζεται η ψυχική και σωματική του υγεία και βιώνει ένα διαρκές άγχος για τη ζωή του ατόμου που φροντίζει, κάτι ιδιαίτερα επώδυνο για τον ίδιο. Υπάρχει μάλιστα πιθανότητα να οδηγηθεί σε κατάθλιψη ή να εμφανίσει θυμό, ντροπή, ενοχές, μοναξιά και πένθος. Από τη μεριά τους, οι φροντιστές, χρειάζεται να φροντίζουν και τον ίδιο τους τον εαυτό, προκειμένου να ανταποκριθούν στο δύσκολο αυτό έργο. Εξίσου σημαντικό είναι να μην αφήνουν πίσω τις δικές τους ανάγκες, να ασχολούνται με ευχάριστες δραστηριότητες και να αναπτύξουν το κοινωνικό τους δίκτυο. Πρέπει να υπάρξει κατάλληλος προγραμματισμός, με σκοπό την προώθηση της ευημέριας των φροντιστών, τη συναισθηματική υποστήριξή τους και την παροχή κατάλληλης ενημέρωσης . Αυτά αποτελούν και τα κύρια στοιχεία προκειμένου να επέλθει και η σωστή φροντίδα των ανοϊκών ασθενών. Οι συμπεριφορικές και ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις στους φροντιστές, θα συμβάλλουν στην καλύτερη αποτελεσμακότητα όσον αφορά στην κατάθλιψη, το άγχος, την ποιότητα ζωής και την αίσθηση ικανότητας των ίδιων.
 
Συνοψίζοντας, η άνοια και οι μορφές της, με συνηθέστερη τη νόσο Alzheimer είναι μια παγκόσμια πρόκληση για την υγεία και την κοινωνική πρόνοια. Η έγκαιρη διάγνωση της έχει μεγάλη σημασία. Χρειάζεται να υπάρχει ενημέρωση, σχεδιασμός και προγράμματα, με σκοπό την αποδοχή και διαχείρηση της νόσου, ώστε να μην κυριεύσει τον πάσχοντα και την οικογένειά του, καθώς και τη ζωή του φροντιστή. Ταυτόχρονα, η κοινωνία πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση, για τη διασφάλιση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής. Η Εταιρεία Alzheimer αποτελεί στήριγμα, με την ιατρική, ψυχολογική και διαγνωστική υποστήριξη στους ασθενείς και τις οικογένειές τους.  
 
Γράφει η Στελίνα Αντουλινάκη, Ψυχολόγος, MSc